Người Mỹ vậy mà cũng nhát: Do lo ngại cháy nổ, một hãng tàu biển ở Hawail đã quyết định ngừng vận chuyển xe điện, xe hybrid (PHEV).

huytuanpark

Thành viên mới
Trong thời gian tới, người dân tại Hawaii, bờ Tây nước Mỹ và Nam Thái Bình Dương có thể gặp khó khăn khi mua hoặc vận chuyển xe điện (EV) và xe hybrid cắm sạc (PHEV) từ châu Á, do công ty vận tải Matson, Inc. – nhà cung cấp vận chuyển chính cho Hawaii và khu vực Thái Bình Dương – đã tạm ngưng vận chuyển các loại xe này.

Quyết định này được đưa ra sau vụ cháy tàu Morning Midas vào tháng 6, khiến 3.048 xe bị thiêu rụi (trong đó có 70 xe điện và 681 xe hybrid), làm dấy lên lo ngại về rủi ro cháy nổ của pin lithium-ion. Matson cho biết quyết định có hiệu lực ngay lập tức và chưa rõ thời gian kéo dài.

Khác với các tàu chuyên dụng có khoang trống rộng, tàu của Matson chở xe bằng container kín, khiến việc phát hiện và xử lý cháy trở nên khó khăn hơn. Dù vậy, công ty vẫn cam kết hỗ trợ ngành vận tải phát triển tiêu chuẩn an toàn mới và sẽ xem xét khôi phục vận chuyển EV/PHEV khi có biện pháp an toàn phù hợp.

Phân tích tác động và ý nghĩa
1. Đối với người tiêu dùng tại Hawaii và các đảo Thái Bình Dương
Hạn chế nguồn cung xe điện từ châu Á – nơi sản xuất lượng lớn EV với giá phải chăng.

Chi phí tăng cao nếu phải tìm phương án thay thế (vận chuyển bằng hãng khác hoặc từ nguồn xa hơn).

Tác động tiêu cực đến kế hoạch chuyển đổi sang xe xanh tại các khu vực này, nhất là khi Hawaii hiện có tới 37.000 xe điện và nhu cầu tiếp tục tăng.

2. Đối với ngành logistics và vận tải biển
Là hồi chuông cảnh báo về rủi ro an toàn cháy nổ từ pin lithium-ion, đặc biệt khi vận chuyển bằng container.

Thể hiện khoảng trống trong tiêu chuẩn an toàn hàng hải hiện nay đối với việc vận chuyển xe điện.

Có thể thúc đẩy đổi mới về thiết kế tàu và quy trình xử lý hàng hóa nguy hiểm, đặc biệt là hàng hóa có pin công suất lớn.

3. Đối với ngành công nghiệp xe điện
Gây ra một điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận thị trường của các hãng xe điện Trung Quốc và châu Á.

Tăng áp lực lên các hãng vận chuyển và nhà sản xuất phải chứng minh tính an toàn của pin và phương tiện, hoặc tìm giải pháp kỹ thuật giảm rủi ro cháy nổ.

1754471705666259.jpg


 
Việc công ty Matson tạm dừng vận chuyển xe điện (EV) và xe hybrid cắm sạc (PHEV) từ châu Á sang Mỹ – đặc biệt là các khu vực như Hawaii, bờ Tây nước Mỹ, và Nam Thái Bình Dương – là một sự kiện có thể mở ra cơ hội chiến lược cho một công ty Việt Nam như CNV (Của Người Việt) nếu đang hoặc sẽ tham gia sản xuất EV cho thị trường Mỹ.

Phân tích cơ hội cho CNV
1. Khoảng trống tạm thời trên thị trường
Khi Matson ngưng vận chuyển xe từ châu Á, nguồn cung xe điện cho Hawaii và bờ Tây Mỹ sẽ bị gián đoạn, đặc biệt là các mẫu xe giá rẻ từ Trung Quốc.

CNV có thể tận dụng giai đoạn này để thâm nhập thị trường nhanh hơn, đặc biệt là tại các khu vực phụ thuộc vào tàu container như Hawaii – nơi lựa chọn thay thế đang trở nên khan hiếm.

Chiến lược gợi ý:

Ưu tiên phân phối qua các kênh khác ngoài Matson, ví dụ như qua các hãng vận tải khác chấp nhận EV hoặc thiết lập điểm lắp ráp tại Mỹ hoặc gần Mỹ (Mexico, Canada) để giảm nhu cầu vận chuyển dài hạn.

2. Lợi thế cạnh tranh về an toàn và công nghệ
Vụ cháy Morning Midas làm nổi bật mối quan tâm về an toàn pin lithium-ion. Đây là thời điểm CNV có thể:

Chứng minh công nghệ pin an toàn hơn (ví dụ: dùng pin LFP thay vì NMC dễ cháy).

Thể hiện quy trình kiểm định, đóng gói, vận chuyển an toàn vượt chuẩn quốc tế.

Chiến lược gợi ý:

Đầu tư vào chứng chỉ an toàn quốc tế (UN 38.3, ISO, UL).

Cung cấp tài liệu chứng minh khả năng vận chuyển an toàn cho đối tác logistics.

3. Cơ hội PR – Định vị thương hiệu "an toàn, đáng tin cậy"
Khi các hãng Trung Quốc đang chịu thiệt hại hình ảnh vì sự cố cháy nổ, CNV có thể định vị mình là:

"Thương hiệu xe điện châu Á nhưng an toàn, minh bạch, phù hợp với tiêu chuẩn Mỹ."

Nhấn mạnh yếu tố “Việt Nam – bạn tin cậy mới của thị trường xe điện toàn cầu.”

Chiến lược gợi ý:

Tăng cường truyền thông tại Mỹ: tham gia triển lãm EV, mời báo chí Mỹ thử xe.

Kể câu chuyện startup đến từ Việt Nam – phát triển nhanh, sáng tạo, hướng đến thị trường khó tính.

4. Tìm kiếm đối tác logistics chiến lược
Khi Matson rút khỏi EV logistics, CNV có thể đàm phán trực tiếp với các hãng vận tải khác sẵn sàng đầu tư cải tiến quy trình vận chuyển EV an toàn.

Hoặc CNV có thể tham gia vào liên minh vận tải xanh, cùng các công ty khác thúc đẩy tiêu chuẩn mới.

Chiến lược gợi ý:

Làm việc với các hãng logistics quốc tế như Maersk, COSCO, Evergreen hoặc các hãng RO/RO chuyên chở xe (NYK, K Line).

Đàm phán điều kiện vận chuyển riêng cho thị trường Mỹ – đặc biệt là các điểm có nhu cầu cao như California, Hawaii.
 
Các rủi ro công nghệ và kỹ thuật trong vận chuyển EV và PHEV
1. Rủi ro cháy nổ từ pin lithium-ion
Vấn đề:
Pin lithium-ion dung lượng lớn có khả năng tự bốc cháy nếu bị va đập, chập mạch, hoặc quá nhiệt.

Một cell bị hỏng có thể dẫn đến hiệu ứng "domino" – lan sang các cell khác gây cháy toàn bộ khối pin (thermal runaway).

Minh chứng:
Tàu Morning Midas (2024) chở 70 EV và 681 PHEV bị cháy giữa biển.

Tàu Felicity Ace (2022) và Fremantle Highway (2023) cũng từng gặp sự cố tương tự khi chở EV.

2. Hạn chế trong hệ thống phát hiện và dập lửa
Vấn đề:
Tàu chở container (như của Matson) không có khoang chứa xe chuyên dụng như tàu RO/RO → xe để trong container kín, khiến việc:

Phát hiện cháy trễ

Dập lửa khó khăn (thiếu hệ thống chữa cháy tự động phù hợp với cháy pin)

Kỹ thuật liên quan:
Không có cảm biến nhiệt độ/hơi gas trong container riêng lẻ

Thiếu hệ thống phun khí trơ (inert gas) hoặc dập lửa dùng sương mù

3. Thiết kế pin chưa tối ưu cho vận chuyển quốc tế
Vấn đề:
Một số mẫu xe EV giá rẻ (đặc biệt từ Trung Quốc) sử dụng pin có tiêu chuẩn thấp hơn, thiếu:

Hệ thống ngắt dòng khẩn cấp

Bảo vệ nhiệt độ

Khả năng chống va đập khi vận chuyển

Gợi ý kỹ thuật:
Thiết kế bộ pin nên có:

Chống cháy cấp độ cao (UL 2580, ISO 12405)

Bảo vệ nhiều lớp (thermal shielding, fuse, BMS thông minh)

4. Đóng gói và xử lý hàng chưa đảm bảo tiêu chuẩn
Vấn đề:
Một số nhà xuất khẩu không tuân thủ đầy đủ quy định UN 3480/3481 về vận chuyển pin lithium-ion.

Xe không được xả bớt pin trước khi vận chuyển → tăng nguy cơ phát sinh nhiệt.

Vấn đề thực tế:
Thiếu hướng dẫn rõ ràng về:

Mức SOC (State of Charge) cho pin trước khi lên tàu

Kiểm định an toàn từng lô hàng

5. Thiếu tiêu chuẩn chung giữa các hãng tàu, nhà sản xuất và cơ quan quản lý
Vấn đề:
Hiện chưa có bộ tiêu chuẩn thống nhất toàn cầu cho việc vận chuyển xe điện bằng đường biển.

Thiếu quy trình phối hợp ba bên: hãng sản xuất – đơn vị logistics – cảng vụ/hải quan.
 
Back
Bên trên